KATS – Het gaat de goede kant op met de bontbekplevier, een uiterst zeldzaam strandvogeltje dat zich in Zeeland ophoudt. Momenteel is het broedseizoen en Noord-Beveland is een gewilde plaats voor de broedende plevieren, ondermeer aan het strand bij Kats. Jaarlijks komen honderdduizenden toeristen naar het eiland en voor het haventje van Kats staan grote plannen op stapel. Kats moet een toeristische hotspot worden met een groot hotel. “Dan is het gedaan met de rust”, verzucht natuuractivist Eric Mahieu.

door: Han Verbeem

Zo’n driehonderd broedsels zijn er nog, en daarmee is de bontbekplevier een uiterst zeldzaam vogeltje. Bijzonder genoeg zijn er veel op Noord-Beveland te vinden. “Dat komt omdat het hier zo rustig is”, zegt Mahieu. Hij is behalve natuurbeschermer ook gemeenteraadslid voor PvdA/GroenLinks in Noord-Beveland. Mede door zijn inzet is de bescherming van de vogelsoort een regelmatig terugkerend onderwerp in de gemeenteraad van het eindeloos eiland.  Hij blijft zich met hand en tand verzetten tegen de nieuwbouwplannen.

Hekwerk

Een aantal broedende plevieren is te vinden bij het strandje naast de Veerhaven in Kats, achter de Katse Kaai. Het pad langs het strand is afgeschermd met een hekwerk van gevlochten ijzerdraad, en dat is nodig ook. Vanaf het pad over de dijk is het nog tientallen meters tot de schorren, waar de bontbekplevier maar ook zijn ‘kleinere broertje’, de strandplevier zich ophouden. “Die is nóg zeldzamer. Het geeft aan hoe belangrijk en tegelijk hoe waardevol de natuur is voor deze vogelsoorten.”

Alleen met sterke telelenzen zijn de vogels waar te nemen – nauwelijks groter dan de palm van een hand. In de verte klinkt het snerpende tsjoe-wie, de kreet van de bontbekplevier. Mahieu wijst enthousiast in de verte. “Kijk dáár vliegt er een”, zegt hij met gedempte stem. Niet té luid, want dat zou de broedende vogels verstoren. Van zijn collega heeft de vogelbeschermer gehoord dat er nét een aantal eieren is uitgekomen.

Roofvogels

De pluizige kuikens schuilen onder het verendek van de moedervogel. Ze zitten muisstil en door de schutkleuren zijn de plevieren nauwelijks te zien. De onopvallendheid is tevens een bescherming tegen gevaar, zoals roofvogels die het op hun kroost hebben voorzien. Langs de dijk liggen enkele leeggeroofde eierschapen, opgepeuzeld door een meeuw. “Het zal toch niet waar zijn”, mompelt Mahieu. Maar nee, het zijn de eieren van een scholekster. Een aantal lege doppen ligt meters van elkaar, leeggepikt, verspreid over het gras. Hier is een nest geplunderd. “Ook dat is natuur.” Plevieren kunnen per seizoen ook een tweede of derde leg krijgen en zelfs meer. “Als ze een nest kwijtraken gaan de stelletjes gewoon door. Maar ook daaraan zit natuurlijk een grens”, merkt hij lachend op.

Afstand houden

Hoe mooi het natuurschoon ook is, Eric Mahieu hoopt dat de bezoekers de vogels op afstand bewonderen en vooral met rust laten. Dus geen hondenuitlaters, geen lawaaierige toeristen en geen schreeuwende kinderen. Aan de horizon tekent zich het silhouet af van de Zeelandbrug, met links de windmolens bij Colijnsplaat en rechts in de verte de stompe toren van Zierikzee. De brug is verouderd en versleten, en het raadslid vreest het ergste voor wat er komen gaat. “Er wordt al gesproken over de aanleg van een tunnel”, zegt hij. De Deltaweg wordt een doorgaande snelweg, met doorgaand verkeer van Zeeuws-Vlaanderen richting de Randstad. Dwars over Noord-Beveland. “Kijk maar goed om je heen”, zegt Mahieu. “Nu is het er allemaal nog.”

Foto: Eric Mahieu bij het strand van Kats.

Foto onder: de bontbekplevier (Natuurmonumenten)