KRUININGEN - Ook Reimerswaal stelt een Kerkenvisie op, die duidelijk moet maken welke kerken de komende jaren leeg komen te staan of die met de sloop worden bedreigd. Want zelfs in een gemeente waar de kerken op zondag nog gevuld zijn, worden gebouwen uit de eredienst onttrokken.

Door: Han Verbeem

In totaal telt Reimerswaal 26 kerkgebouwen, waarvan zes een Rijksmonument zijn; vier daarvan hebben een monumentale toren. Het kenniscentrum Erfgoed Zeeland wil dat het Zeeuwse kerkenbestand toekomstbestendig wordt gemaakt. "In het verleden zijn kerken gesloopt en dat leidde tot maatschappelijke weerstand", zegt Jan van de Voorde. Hij stelt namens Erfgoed Zeeland het visiedocument op voor de gemeente Reimerswaal.

Sloop en leegstand

Waar in reformatorische geloofsgemeenschappen nog volop wordt gekerkt, is bij andere gezindten al decennialang een gestage teruggang van het kerkbezoek gaande. Door de fusie van PKN-kerken is onder meer het kerkgebouw in Hansweert overbodig geworden en enkele jaren geleden verkocht. In het gebouw blijft behouden: er komen appartementen en een trouwvoorziening.

Met de Rooms-Katholieke Josefkerk in Rilland is het minder goed gegaan: na langdurige leegstand is het gebouw in 2014 gesloopt. En na twintig jaar verval gaat de voormalige Nederlands Hervormde kerk aan de Bathseweg in Rilland eveneens tegen de vlakte; de gemeente Reimerswaal heeft een akkoord bereikt met een projectontwikkelaar, die de toren restaureert en woningen terugbouwt in aangepaste stijl.

Routekaart

Landelijk is de verwachting dat de komende jaren 30 tot 80 procent van de huidige kerkgebouwen uit de eredienst wordt onttrokken, zegt Van de Voorde. Dinsdag presenteerde hij zijn 'routekaart' voor de nieuw op te stellen Kerkenvisie aan de Reimerswaalse gemeenteraad. Daarvoor gaat hij eerst in gesprek met de kerkeigenaren, vervolgens gaat Erfgoed Zeeland 'het veld in' om de wensen van inwoners en belangenorganisaties op te halen. Want de toekomst van een kerkgebouw is niet uitsluitend een zaak van de eigenaar - benadrukt hij; ook de samenleving wil zich uitspreken. Kerkgebouwen zij identiteitsdragers, ze zijn beeldbepalend en een herkenningspunt in het straatbeeld.

Stoplichtenkaart

Uiteindelijk moet een 'stoplichtkaart' duidelijk maken wat de status van een (voormalig) kerkgebouw is. "Als de toekomst zeker is, staat er een groene stip bij. Dreigt een kerk in de gevarenzone te komen, is de stop oranje. En bij kerken waar we écht iets mee moeten, staat het sein op rood."

Foto: De voormalige NH kerk aan de Bathseweg in Rilland gaat tegen de vlakte. Alleen de toren blijft behouden.