GOES - Op alle scholen in Zeeland heeft aandacht voor seksuele en genderdiversiteit een vaste plaats in het onderwijs gekregen. Bijna overal wappert vandaag, op Paarse Vrijdag, de regenboogvlag, behalve bij het reformatorisch onderwijs. Genderneutrale wc's zijn vooralsnog alleen bij het Ostrea Lyceum te vinden. Dat blijkt uit een onderzoek van Streekomroep de Bevelanden.

door: Han Verbeem

Vandaag, op Paarse Vrijdag, is op veel scholen aandacht en steun voor gender- en seksuele diversiteit. Leerlingen en docenten laten dit zien door paarse kleding te dragen. Op vrijwel alle schoollocaties staan informatiestands en delen leerlingen buttons en flyers uit. Soms hebben de acties ook een ludiek karakter, zoals het optuigen van paarsgekleurde kerstbomen.

Onderzoek

Streekomroep de Bevelanden heeft, in samenwerking met Omroep Zeeland, de besturen van Zeeuwse scholen met vragenlijsten en interviews gevraagd naar de manier waarop zij aandacht besteden aan lhbti en de veiligheid op school. Daarvan hebben in totaal vier Bevelandse scholen gereageerd verdeeld over tien locaties in Goes, Krabbendijke en Kapelle. In totaal zijn twintig Zeeuwse schoolvestigingen in het onderzoek meegenomen.

Sinds 2012 in de lessen

Tot tien jaar geleden was structurele aandacht voor lhbti-kwesties geen vanzelfsprekendheid in het voortgezet onderwijs. Scholen zijn sinds 2012 echter verplicht hun leerlingen te leren respectvol om te gaan met gender- en seksuele diversiteit in de samenleving. De term lhbti, formeel lhbtiq+, is een zogeheten paraplubegrip dat als afkorting staat voor: lesbisch, homoseksueel, bi+, transgender, intersekse en queer. Het plusteken geeft aan dat de term ook van toepassing is op mensen die niet in één van deze vakjes passen en bijvoorbeeld aseksueel of panseksueel zijn.

Bevelanden

In de Bevelanden reageerden het Johannes Calvijn College in Goes en Krabbendijke, het Ostrea Lyceum en het Pontes Lyceum in Goes en de Isaac Beeckman Academy in Kapelle. Op elke school is een Gender and Sexuality Alliance (GSA) actief. Dat is een scholierenwerkgroep die discussieert over seksuele en genderdiversiteit op hun school. Het Calvijn College kent geen GSA maar daar is wel een Werkgroep Sociale Veiligheid, waar leerlingen ook met lhbti-gerelateerde vragen terecht kunnen.

Bewustwording

Het instellen van deze werkgroepen heeft aantoonbaar geleid tot meer acceptatie en bewustwording. Bij één van de scholen is een docente zelf uit de kast gekomen. Het Isaac Beeckman geeft aan slechts incidenteel aandacht te besteden aan seksuele- en genderdiversiteit, terwijl het bij het Calvijncollege en Ostrea een vast onderdeel is van onder meer de godsdienst- en maatschappijleerlessen. Bij Pontes komt het thema ook in andere lessen aan de orde. Bij Ostrea, Pontes en Isaac Beeckman zijn de afgelopen tien jaar ook leerlingen geweest die een transitieproces ondergaan.

Vertrouwenspersonen

Volgens de schooldirecties wordt seksuele diversiteit in alle gevallen geaccepteerd, en is er een strikt zerotolerancebeleid ten opzichte van discriminatie en pesterijen. Leerlingen die daarvan slachtoffer zijn kunnen op alle scholen terecht bij vertrouwenspersonen. Relaties tussen leerlingen van hetzelfde geslacht zijn overal toegestaan. Intimiteiten op school worden bij het Calvijn College niet geaccepteerd, maar dat geldt ook voor heteroseksuele relaties. Genderneutrale toiletten zijn op de Bevelanden vooralsnog alleen bij het Ostrea te vinden. Wel pleiten GSA's op andere scholen ook voor invoering hiervan.

Activiteiten

De GSA-werkgroepen organiseren regelmatig activiteiten rondom Coming Out Day (11 oktober) en Paarse Vrijdag (tweede vrijdag van december), zoals het hijsen van de regenboogvlag. Alleen het Calvijn College doet van de ondervraagde Bevelandse scholen niet aan dergelijke themadagen mee.

Reformatorisch

Het Calvijn College neemt een bijzondere positie in, vanwege de reformatorische normen en waarden die in de lesprogramma's zijn verankerd. Jongens dienen een lange broek te dragen, meisjes gaan gekleed in een rok. De school heeft nog niet te maken gehad met gendertransities of leerlingen die zich openlijk als non-binair uiten. Mocht dat voorkomen, dan zal in overleg met de ouders van de betreffende leerling gekeken worden naar het kledingvoorschrift. De reformatorische school heeft, voor zover bekend, geen docenten die openlijk lhbti'er zijn en daarvoor uitkomen. Bij de andere scholen in de Bevelanden is dat wel het geval.

Overig Zeeland

Ook scholen met voortgezet onderwijs in andere delen van Zeeland zijn bij het onderzoek betrokken, zoals het Pontes Pieter Zeeman College (Zierikzee), het Scheldemond College (Vlissingen), het Nehallenia College en de CSW (Middelburg), het Calvijn College (Middelburg, Tholen), het Lodewijk College (Terneuzen) en het Reynaert College (Hulst). Van deze scholen doen ook hier de vestigingen van het Calvijn College niet mee met Paarse Vrijdag en het hijsen van de regenboogvlag.

Transgender

Al deze scholen (behalve Calvijn College) hebben te maken gehad met leerlingen die een gendertransitie ondergaan. Het bekendmaken van dit proces gaat altijd in overleg met de ouders, zo geven de scholen aan. Op vrijwel alle vestigingen is een GSA actief. Bij strafbaar gedrag zoals bedreiging en mishandeling van lhbti'ers zijn de meeste scholen bereid aangifte te doen bij de politie. Dat is de afgelopen twaalf maanden alleen bij de Scheldemond-vestiging Wielingen een keer voorgekomen.

Vragen over dit artikel? Mail: info@streekomroepdebevelanden.nl

Foto: Leerlingen tijdens een eerdere editie van Paarse Vrijdag, in 2019, op een Zeeuwse school. (Omroep Zeeland)