's-GRAVENPOLDER - Het aantal mensen dat last heeft van de kachel van de buren, stijgt. In Zeeland zijn vorig jaar honderden klachten ingediend bij het speciale meldpunt voor houtrookoverlast. Of de situatie erger is dan een paar jaar terug, of dat mensen het meldpunt beter weten te vinden, is niet bekend.

In 2017 kwamen drie klachten uit Zeeland terecht bij het RIVM. In 2020 waren het er 82, in 2022 312 en in de eerste helft van dit jaar 201. Het nieuwe stookseizoen is inmiddels in volle gang. En daarmee is ook de ergernis terug bij mensen die het niet prettig vinden dat hun slaapkamer naar rook ruikt als ze hun raam open zetten, of dat ze alleen buiten kunnen lopen door een brandlucht. Mensen die last hebben van rook, kunnen die klacht doorgeven bij stookwijzer.nu. Die zet de klachten door naar de gemeenten en het RIVM.

Bewustwording

Dieter Pientka uit 's-Gravenpolder is in Zeeland de bekendste voorvechter van schone lucht. Hij won samen met zijn vrouw een procedure bij de Raad van State die hij aanspande omdat de gemeente Borsele weigerde handhavend op te treden tegen de houtkachels in zijn buurt. De procedures lopen inmiddels nog steeds, omdat de gemeente naar hun zin nog steeds te weinig doet.

"De bewustwording onder de burgers is groeiende, zegt Pientka. "Steeds meer mensen gaan zich inlezen en zijn eerder geneigd een klacht in te sturen. De houtstook neemt toe, door de hoge gasprijs. Dan kun je op je klompen aanvoelen dat de overlast toeneemt en dat meer burgers geneigd zijn om een klacht in te dienen."

Relatie met de buren

Wie last heeft van de rook van de buren, zit in een moeilijk parket. Aanbellen en er iets van zeggen kan de relatie met de buren meteen verstoren. De gemeente inschakelen, zoals de Pientka's deden, kan natuurlijk helemaal funest zijn voor de verhoudingen.

Omroep Zeeland sprak met verschillende mensen in de provincie die vertellen veel last te hebben van houtrook, maar dat niet durven te zeggen voor de camera, of niet met naam en toenaam. Eén persoon heeft zoveel last van houtrook dat hij wil verhuizen. Maar uit angst voor onverkoopbaarheid van zijn huis, wil hij zijn verhaal niet doen. Anderen vrezen ruzie met de buren.

Rug tegen de muur

"Praten over de houtkachel van je buren is gewoon heel erg lastig", weet Pientka. "Daar komen ook emoties bij kijken. Mensen stoken met een bepaalde reden, dat kan ook ook een economische reden zijn. Dan is het gewoon heel lastig als je buurman zegt: ik wil liever dat je stopt met stoken, want dan raak je hem in de portemonnee. Maar degene met gezondheidsklachten staat met zijn rug tegen de muur."

Pientka heeft jarenlang het gehalte aan fijnstof gemeten in zijn tuin met sensoren. Sinds vorig jaar heeft hij een professionele meter van de DCMR (Milieudienst Rijnmond) in zijn garage staan. Het apparaat zuigt per uur zevenhonderd liter lucht naar binnen en laat de vervuilende deeltjes achter op een strip. Vervolgens worden die geanalyseerd.

Fijnstof

De uitkomsten zijn vergelijkbaar met de analyses die Pientka zelf uitvoerde, vertelt hij. "Ik meet al tien jaar luchtkwaliteit. Ik heb ontdekt dat houtstook de belangrijkste bron van luchtvervuiling is hier in de omgeving. Met de nieuwe apparatuur heb ik vastgesteld dat vijftig tot zestig procent van het fijnstof hier afkomstig is van houtstook. Dat vind ik echt heel fors."

Dit is een bericht van Omroep Zeeland