HEINKENSZAND – De gemeente Borsele heeft de komende periode nog een hele puzzel te leggen als het gaat om de opvang van asielzoekers, statushouders en Oekraïners. Dat bleek dinsdag tijdens een informerende gemeenteraadsvergadering.

Aanleiding is de spreidingswet die onlangs is aangenomen en die op 1 februari in werking treedt. Die wet is bedoeld om de opvang van asielzoekers evenredig over het land te verspreiden.

GEEN VASTGOED

De gemeente Borsele lijkt zijn taken wat dat betreft best uit te willen voeren, maar de grote vraag is: waar ga je die mensen onderbrengen? Wethouder Kees Weststrate vatte de kern van de puzzel aan het begin van de vergadering samen: “Wij hebben geen leegstaand hotel, geen leeg schoolgebouw. Wij hebben geen vastgoed dat voldoet aan de eisen die het COA (het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers, red.) stelt.” Maar ondertussen liggen er aan de hand van die spreidingswet wel de nodige verplichtingen.

ASIELZOEKERS

Wat zijn die verplichtingen en taakstellingen voor Borsele dan? En hoe wordt daar nu aan voldaan? De gemeenteraad kreeg dat tijdens een presentatie glashelder voorgeschoteld. Borsele zal, als het om asielzoekers gaat per 1 januari 2025 de taak hebben om er 117 op te vangen. Op dit moment vangt de gemeente er geen op. Asielzoekers zijn mensen die naar Nederland zijn gevlucht en hier afwachten of ze ook echt als vluchteling erkend worden. Het COA besluit daar per geval over.

STATUSHOUDERS

Daarnaast zijn er nog de statushouders. Dat zijn vluchtelingen die als zodanig ook erkend zijn en dus in Nederland mogen blijven. Voor die mensen moet woonruimte beschikbaar gesteld worden. Vanaf medio 2024 heeft Borsele de taak om 35 statushouders van onderdak te voorzien. Op dit moment worden er binnen de gemeente zeven opgevangen. Ook daar zit dus nog een behoorlijk gat. Wat de druk landelijk gezien verder opvoert, is de regeling dat iemand die als statushouder is erkend binnen twaalf weken een woning moet krijgen toegewezen.

ER SPEELT WAT

En tot slot zijn er nog de mensen uit Oekraïne. Zij zijn hun land ontvlucht vanwege de oorlog, maar vallen feitelijk buiten die andere twee categorieën. Zij hoeven geen speciale procedure bij het COA door. Borsele biedt op dit moment aan 219 Oekraïners plek. Dat moeten er 240 worden. Dat lijkt overzichtelijk, maar er speelt wel wat. Van die mensen wonen er 34 in Nisse, verspreid over acht units. Die woonruimtes moeten daar vanaf oktober weg. Dus daar zal een alternatief voor gevonden moeten worden. In Nieuwdorp worden 42 Oekraïense mensen opgevangen in twaalf units. Het huurcontract voor de grond waar die op staan, loopt per 1 oktober af. Mogelijk is een verlenging van het contract met de eigenaar van de grond te regelen. Maar als dat niet lukt, zal ook voor die mensen een alternatief bedacht moeten worden.

VAN GEDACHTEN WISSELEN

Kortom, Borsele heeft nog een hele puzzel te leggen. Dinsdagavond werd daar zeker nog geen ei over gelegd. Er zijn nog geen voorstellen en er hoefde dus ook nog niets beslist te worden. De raad was bij elkaar om zich te laten informeren en met elkaar van gedachten te wisselen over hoe nu mogelijk verder te gaan. Fractievoorzitter Rien van Hekken van de LPB rekende voor dat zou je al de mensen die nog opgevangen moeten gaan worden (in totaal 174) over de vijftien kernen verdelen, het per kern nog niet eens zo’n hoog aantal is. Margriet Koeleman (CDA) beaamde dat, maar vroeg zich wel meteen af of je statushouders zonder vervoer in een dorp kunt onderbrengen waar geen school is voor de kinderen, geen medische zorg en geen supermarkt. Of een dorp dat aankan en of er voldoende draagvlak is, zal de komende tijd nader bekeken worden.

BOERDERIJEN EN KERKEN

En wat dat vastgoed betreft, tja… Annet van de Ree (D66) opperde de suggestie of wellicht leegstaande boerderijen en leegstaande kerkgebouwen gebruikt kunnen gaan worden voor opvang. Volgens wethouder Kees Weststrate zou het COA daar nog niet zo lang geleden weinig enthousiast over zijn geworden. Maar hij ziet wel beweging bij het COA. Er wordt al meer naar maatwerk per gemeente gekeken. Maar of dat voldoende ruimte biedt om leegstaande boerderijen en kerkgebouwen geschikt te gaan maken voor opvang is nog de vraag.

SAMENWERKING

Borsele hoeft het niet allemaal zelf te bedenken en te doen. Er wordt samengewerkt met de andere gemeenten binnen de Oosterschelderegio. Zo zal gekeken worden naar mogelijkheden om mensen uit te ruilen. Als bijvoorbeeld Borsele voor een bepaald aantal asielzoekers werkelijk geen plek heeft, maar Goes wel, dan zouden die mensen daar naartoe kunnen. Borsele zou in ruil daarvoor weer extra Oekraïense mensen kunnen opvangen. Bijvoorbeeld. Zulke afspraken mogen de gemeenten in onderling overleg maken.

Daarnaast bekijken de dertien gemeenten in Zeeland het vraagstuk samen met de provincie. In november moet de provincie aan de minister duidelijk maken hoe dat vraagstuk in Zeeland gaat worden opgelost.