KAPELLE / GOES - Ook de Bevelandse gemeenten kunnen tot en met 2033 jaarlijks rekenen op miljoenenmeevallers. Dat komt door het dividend, oftewel winstuitkering, die ze krijgen uit de aandelen in de Zeeuwse Energie Houdster maatschappij. De ZEH beheert de kerncentrale in Borssele. Gemeenten als Borsele en Reimerswaal gaan daar terughoudend mee om. Maar wethouder Jon Herselman van Kapelle wil vanaf 2026 de ZEH-miljoenen gebruiken om de tekorten van het Rijk aan te vullen - zegt hij, voorafgaand aan de begrotingsbehandeling van 12 november.

Wethouder Jon Herselman, u bent niet alleen wethouder van de gemeente Kapelle, maar ook lid van de Commissie Financiën bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Dit jaar krijgt Kapelle, net als andere Zeeuwse gemeenten, een financiële meevaller door het ZEH-dividend van de kerncentrale in Borssele. Wat betekent dat voor de gemeente?

"Het ZEH-dividend levert Kapelle dit jaar ongeveer 1,3 miljoen euro op. De helft daarvan mogen we direct inzetten voor de begroting van 2025. Hetzelfde bedrag verwachten we ook in de komende jaren. Dat is zeker welkom, want we staan voor grote financiële uitdagingen."

Welke uitdagingen bedoelt u?

"We krijgen vanaf 2026 te maken met wat in gemeenteland bekendstaat als het ‘ravijnjaar’. Dit betekent dat de Rijksoverheid fors gaat bezuinigen op de algemene uitkeringen aan gemeenten. Voor ons betekent dat een structureel verlies van zo’n 1,7 miljoen euro per jaar. Het ZEH-dividend is dus hard nodig om die klap deels op te vangen. Maar het is niet genoeg om alle tekorten te dichten."

U zegt dat de provincie streng toeziet op het gebruik van het dividend. Wat houdt dat toezicht precies in?

"De provincie, als toezichthouder, heeft bepaald dat we in 2025 maximaal 50 procent van het dividend mogen gebruiken. Voor ons betekent dat zo’n 650.000 euro. Dit doen we ook, maar vanaf 2026 gebruiken we het volledige dividend. Wij vinden dat de risico’s die de provincie ziet, zoals fluctuaties in energieprijzen of de toekomstige kosten voor het saneren van de kerncentrale, beperkt zijn."

Is dat niet een risicovolle keuze?

"Dat risico zien wij niet zo groot als de provincie stelt. De ZEH heeft zelf positieve winstverwachtingen afgegeven. Voor de komende jaren verwachten zij jaarlijks een dividenduitkering aan de aandeelhouders, die ruim boven de 100 miljoen euro ligt. Wij hebben er vertrouwen in dat deze uitkeringen doorlopen en hebben daarom besloten het volledige dividend vanaf 2026 in te zetten."

Hoe reageert de gemeenteraad op dit besluit?

"Tijdens de eerste bespreking waren er wat opmerkingen, maar de raad begrijpt de keuze van het college. Ik verwacht dan ook dat de gemeenteraad ons voorstel bij de definitieve begrotingsbehandeling zal steunen."

Wat gebeurt er als het ZEH-dividend toch tegenvalt of als de tekorten groter worden?

"Dit zou betekenen dat we samen met de raad moeten beslissen waar we op gaan bezuinigen of hoe we lastenverhogingen, bijvoorbeeld in de vorm van hogere onroerendzaakbelasting (OZB), gaan doorvoeren. Dat zijn ingrijpende keuzes die we zorgvuldig moeten afwegen."

Andere gemeenten, zoals Reimerswaal, kiezen ervoor het dividend vooral als reserve te gebruiken. Waarom doet Kapelle dat niet?

"Voor ons is het belangrijker om investeringen in voorzieningen, zoals sport, cultuur en de openbare ruimte, op peil te houden. Als we het dividend volledig zouden reserveren, zouden we elders moeten snijden in de begroting, wat direct impact heeft op onze inwoners. Dat willen we vermijden."

In 2026 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Speelt dat nog een rol bij de besluitvorming?

"Nee, wij blijven bij ons beleid, ongeacht verkiezingen. Onze keuzes zijn gericht op de lange termijn. Als er onpopulaire maatregelen nodig zijn, schuwen we die niet. Kapelle kiest voor het eerlijke verhaal."

Tot slot, verwacht u dat het ‘ravijnjaar’ 2026 écht zo diep zal zijn?

"Landelijk wordt nog gesproken over mogelijke aanpassingen, maar op dit moment gaan we uit van een bezuiniging van 2,5 miljard euro voor alle gemeenten. De VNG ziet dit nog steeds als een groot probleem. Of Den Haag dat nog bijstelt, moeten we afwachten. Tot die tijd blijven wij ons voorbereiden."

• Lees ook: Reimerswaal houdt hand op de knip bij ZEH-miljoenen