De drie missalen van Goes
De drie missalen van Goes Streekomroep De Bevelanden

MIDDELEEUWSE MISSALEN NU ONLINE TE BEKIJKEN

29 februari, 2024

door: Peter van den Assem

GOES – Drie boeken die in de vijftiende en zestiende eeuw werden gemaakt en gebruikt tijdens de katholieke erediensten in Goes, zijn vanaf nu online in te zien. Deze ‘missalen’ zoals ze genoemd worden zijn vorig jaar gerestaureerd.

De bladzijden zijn inmiddels gescand en voor iedereen te bekijken (zie de link onderaan). Het gaat om twee grotere boeken, die in de vijftiende en zestiende eeuw in de Grote of Maria Magdalenakerk werden gebruikt. En er is een kleiner missaal, de oudste van de drie. Dit boek was van de Kruisbroeders, die vanaf 1429 een klooster hadden op de plek waar nu de Beestenmarkt is in Goes.

NIET COMPLEET

De Universiteit Utrecht heeft vorig jaar onderzoek gedaan naar de missalen. Daarover is via de link naar het gemeentearchief Goes het nodige te lezen. Uit dat onderzoek is onder meer gebleken dat de missalen niet compleet zijn. Er ontbreken enkele bladzijden. Het gaat om bladen met extra tekeningen en versieringen. In andere middeleeuwse missalen in het land zijn die wel bewaard gebleven. Vermoedelijk zijn ze er tijdens de reformatie uitgehaald. En waar die bladzijden dan zijn gebleven? De onderzoekers gaan ervan uit dat ze verloren zijn gegaan.

foto © Streekomroep De Bevelanden

REFORMATIE

In Goes voltrok die reformatie zich in 1578. Protestanten deden de katholieke kerk in de ban en vernietigden veel objecten die verband hielden met de erediensten. Op veel plaatsen in Nederland en Vlaanderen ging ‘t er stevig aan toe. Maar in Goes voltrok die reformatie zich betrekkelijk geordend en rustig. Werden in veel andere steden altaren, beelden en missalen kapot geslagen of verbrand, in Goes werd alles netjes uit de kerk gehaald. De missalen zijn geschonken aan het gemeentebestuur. Dat wil zeggen, nadat er dus eerst een aantal bladzijden uit verwijderd waren. De gemeente heeft de boeken eeuwenlang bewaard.

WEER EEUWEN MEE

Hoewel er zuinig met de boeken is omgegaan, werd twee jaar terug wel duidelijk dat de missalen aan restauratie toe waren. Het perkament was weliswaar nog in goede staat, maar aan andere onderdelen van de boeken moest iets gedaan worden. Zoals ijzerbeslag, kartonnen delen en de leren omslagen. Nu die restauratie vorig jaar is afgerond, kunnen de boeken weer eeuwen mee.

Wie meer wil weten over de missalen of de boeken in wil zien, kan op deze link klikken:

https://www.gemeentearchiefgoes.nl/missalen


Deel dit artikel


Advertentie
Advertentie

Lees ook

Het huidige sportveld van VV Krabbendijke.
VV Krabbendijke Reimerswaal

Streep door plannen nieuw sportpark Krabbendijke: 'Geen grond beschikbaar'

10 december, 2024

De gemeente heeft geen grond beschikbaar voor de uitruil - zegt wethouder Nico van der Hoest. Ook gaat een streep door de nieuwbouw plannen voor 85 woningen in de dorpskern, nu de verhuis niet doorgaat.

de cast van JTSZ op 9 oktober tijdens Pestival
Goes Podium 't Beest

Podium ’t Beest genomineerd voor IJzeren Podiumdier Diversiteit & Inclusie 2024

9 december, 2024

Podium ’t Beest is trots te mogen aankondigen dat het is genomineerd voor een IJzeren Podiumdier in de categorie ‘Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van Diversiteit & Inclusie van 2024’. De nominatie volgt op het mede-organiseren van het bijzondere evenement Pestival, een festival over pesten dat op 9 oktober 2024 plaatsvond in de Heilige Maria Magdalenakerk in Goes.

Culturele Agenda december 2024
Bevelanden cultuur

Culturele Agenda december 2024

9 december, 2024

Wie treedt op, waar, wanneer en hoe laat? Je hoort het niet alleen dagelijks in de radioprogramma's van 105 SOB FM, je leest het ook online in onze Culturele Agenda. Evenementen, optredens, toneelvoorstellingen; meldt ze eenvoudig via redactie@streekomroepdebevelanden.nl

één van de twee betrokken auto's
112 nieuws Borsele

Twee auto's in de sloot na ongeval Heikenszand, één aanhouding

7 december, 2024

Een persoon is zaterdag aan het begin van de avond door de politie aangehouden op verdenking van het rijden onder invloed. De persoon is betrokken bij een ongeluk waarbij twee auto's in de sloot belandden.

Orry-la-Ville. InzetL Ad Zuidweg, voorzitter uitwisselingscomité.
Kapelle Orry-la-Ville

Kroon op vriendschap Kapelle en Orry: 'Er is zoveel dat we van elkaar kunnen leren'

6 december, 2024

Zaterdag 14 december is de officiele ondertekening van de twinning, ofttewel stedenband, tussen Kapelle en Orry-la-Ville. Het uitwisselingscomité in Kapelle werkt al sinds 2009 aan het versterken van de vriendschapsbanden tussen de twee plaatsen - zegt Ad Zuidweg.

EXTRA GELD NODIG VOOR ONDERHOUD GROTE KERK GOES
Goes onderhoud

EXTRA GELD NODIG VOOR ONDERHOUD GROTE KERK GOES

5 december, 2024

Er is behoorlijk wat extra geld nodig om de Grote of Maria Magdalenakerk in Goes de komende jaren te kunnen onderhouden. Volgens de laatste berekeningen is er voor de komende zes jaar zo’n 660.000 euro nodig.

NIEUWE SUBSIDIEREGELING ISOLEREN PARTICULIERE WONING
Goes isolatiesubsidie

NIEUWE SUBSIDIEREGELING ISOLEREN PARTICULIERE WONING

5 december, 2024

De gemeente Goes roept een extra subsidieregeling in het leven voor het isoleren van particuliere woningen. Huiseigenaren met een kleine beurs daarvoor – onder voorwaarden - een bedrag van maximaal 2750 euro krijgen.

Burgemeester Constantijn Jansen op de Haar en koerier Arnaud Raymond wisselen vriendschapsboompjes uit.
Kapelle Orry-la-Ville

Van Orry-la-Ville naar Kapelle: boom als symbool van vriendschap

5 december, 2024

Arnaud Raymond fietste woensdag ruim driehonderd kilometer naar Zeeland om op het Kapelse gemeentehuis een boompje af te leveren, ter bekrachtiging van de vriendschapsband. Op 14 december tekenen beide gemeentebesturen een 'twinning agreement'.