MIDDELEEUWSE MISSALEN NU ONLINE TE BEKIJKEN
29 februari, 2024
door: Peter van den Assem
GOES – Drie boeken die in de vijftiende en zestiende eeuw werden gemaakt en gebruikt tijdens de katholieke erediensten in Goes, zijn vanaf nu online in te zien. Deze ‘missalen’ zoals ze genoemd worden zijn vorig jaar gerestaureerd.
De bladzijden zijn inmiddels gescand en voor iedereen te bekijken (zie de link onderaan). Het gaat om twee grotere boeken, die in de vijftiende en zestiende eeuw in de Grote of Maria Magdalenakerk werden gebruikt. En er is een kleiner missaal, de oudste van de drie. Dit boek was van de Kruisbroeders, die vanaf 1429 een klooster hadden op de plek waar nu de Beestenmarkt is in Goes.
NIET COMPLEET
De Universiteit Utrecht heeft vorig jaar onderzoek gedaan naar de missalen. Daarover is via de link naar het gemeentearchief Goes het nodige te lezen. Uit dat onderzoek is onder meer gebleken dat de missalen niet compleet zijn. Er ontbreken enkele bladzijden. Het gaat om bladen met extra tekeningen en versieringen. In andere middeleeuwse missalen in het land zijn die wel bewaard gebleven. Vermoedelijk zijn ze er tijdens de reformatie uitgehaald. En waar die bladzijden dan zijn gebleven? De onderzoekers gaan ervan uit dat ze verloren zijn gegaan.
foto © Streekomroep De Bevelanden
REFORMATIE
In Goes voltrok die reformatie zich in 1578. Protestanten deden de katholieke kerk in de ban en vernietigden veel objecten die verband hielden met de erediensten. Op veel plaatsen in Nederland en Vlaanderen ging ‘t er stevig aan toe. Maar in Goes voltrok die reformatie zich betrekkelijk geordend en rustig. Werden in veel andere steden altaren, beelden en missalen kapot geslagen of verbrand, in Goes werd alles netjes uit de kerk gehaald. De missalen zijn geschonken aan het gemeentebestuur. Dat wil zeggen, nadat er dus eerst een aantal bladzijden uit verwijderd waren. De gemeente heeft de boeken eeuwenlang bewaard.
WEER EEUWEN MEE
Hoewel er zuinig met de boeken is omgegaan, werd twee jaar terug wel duidelijk dat de missalen aan restauratie toe waren. Het perkament was weliswaar nog in goede staat, maar aan andere onderdelen van de boeken moest iets gedaan worden. Zoals ijzerbeslag, kartonnen delen en de leren omslagen. Nu die restauratie vorig jaar is afgerond, kunnen de boeken weer eeuwen mee.
Wie meer wil weten over de missalen of de boeken in wil zien, kan op deze link klikken:
Deel dit artikel
Lees ook
Raadslid wil duidelijkheid over volkstuinvervuiling: ‘Veel onrust onder de tuinders’
23 juni, 2024
PvdA-raadslid Marjolein Sinke-Oele maakt zich zorgen over de mogelijke ernstige PFAS-vervuiling in het volkstuinencomplex aan het Achterwegje in Kruiningen. “De tuinders willen weten waar ze aan toe zijn.”
