ELLEWOUTSDIJK -  Met een laatste bijeenkomst in het fort van Ellewoutsdijk heeft de gemeente Borsele het herdenkingsjaar ‘80 jaar Slag om de Schelde’ zaterdag afgesloten.

Het was de dag van de laatste herdenkingswandeling. Die begonnen vorig jaar oktober in de kou en regen. En eindigden op 21 juni 2025 met zon en heel veel warmte bij het fort in Ellewoutsdijk. Pal aan de Westerschelde.

KANTELEN

De wandeltochten waren uitgezet rond de vijftien dorpen van de gemeente Borsele. Tijdens de tochten kregen deelnemers uitgelegd wat zich op de route heeft afgespeeld tijdens die Slag om de Schelde. Een beslissende slag aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, die de uitkomst van de oorlog in 1944 uiteindelijk deed kantelen. In de vijftien dorpen van de gemeente Borsele zijn de gevolgen van de Slag om de Schelde tot op de dag van vandaag zichtbaar. Maar tot voor kort stond uitgerekend die strijd als een ‘vergeten stuk geschiedenis’ te boek.

GOUDEN PLAK

Maar dat is het niet meer: de Slag om de Schelde heeft een podium gekregen. In artikelen, presentaties, documentaires en films is er aandacht voor gevraagd. En de gemeente Borsele heeft zelf veel gedaan om de aandacht op die strijd te vestigen. Onder meer met de vijftien wandeltochten die zijn uitgezet. Daarvoor werden zaterdag  medailles uitgereikt. Wie minimaal dertien van de vijftien tochten had gelopen, kreeg een gouden plak. Wie minstens aan acht tochten had meegedaan kreeg een zilveren.

Een trotse wandelaar met een zilveren medaille. © Streekomroep De Bevelanden

TOEGANGSWEG WESTERSCHELDE

Maar wat was die Slag om de Schelde dan? Een hevige en beslissende strijd, die zich voor een groot deel op het zuidelijke deel van Zeeland afspeelde. Cruciaal in dat verhaal was de haven van Antwerpen. Die hadden de geallieerden nodig om van daaruit hun troepen te gaan bevoorraden. In september 1944 werd dat havengebied veroverd op de Duitsers. Wat restte was de toegangsweg: de Westerschelde. Die weg moest vrijgemaakt worden. Dat begon in Zeeuws-Vlaanderen en vervolgens in de dorpen aan de andere kant, de noordkant van de Westerschelde. Op 26 oktober 1944 zetten de eerste Schotse militairen voet aan wal in Baarland, op de plek waar nu ieder jaar de herdenking plaatsvindt. Uiteindelijk vroeg de hele operatie wel een prijs. Binnen wat nu de gemeente Borsele heet, kwamen zo’n honderdvijftig burgers en 7500 militairen om het leven.

GETUIGENIS VASTGELEGD

Tijdens de wandeltochten is het verhaal verteld. Maar die vijftien tochten zijn maar een onderdeel geweest van de veertig andere activiteiten die sinds september vorig jaar (tachtig jaar na de Slag) zijn georganiseerd. Er waren herdenkingen, bijeenkomsten voor jongeren, een speciaal voor de basisschoolkinderen geschreven boek, portretten in beeld van mensen uit alle vijftien dorpen van Borsele die de Slag hebben meegemaakt – hun getuigenis is vastgelegd. De Slag om de Schelde is niet langer een vergeten stuk geschiedenis.